Z tego artykułu dowiesz się:
- Jakie strefy wydzielić w kuchni i jak dostosować je do Twojego wnętrza?
- Jak prawidłowo zabudować przestrzeń kuchenną?
- Jakie są wady i zalety kuchni otwartej oraz kuchni zamkniętej?
- Kuchnia w kształcie “U” czy w kształcie “L” – jaki układ jest lepszy?
Jak zaplanować kuchnię — podział na strefy robocze
Strefa zapasów
Najlepszym miejscem na umieszczenie strefy zapasów jest najmniejsza odległość od wejścia do kuchni, tak, aby jak najszybciej można było wypakować zakupione produkty i umieścić je w lodówce czy spiżarni. Warto zadbać o niewielki blat 40-50 cm w bezpośredniej odległości od lodówki, aby swobodnie umieścić tam torby z zakupami. W tej strefie poza produktami umieszczonymi w chłodziarko-zamrażarce przechowujemy też większe zapasy np. mąki, ryżu, kaszy, cukru, makaronu. Jeżeli posiadamy wystarczającą ilość miejsca w pomieszczeniu (najlepiej wykorzystać istniejące już wnęki), to warto wyposażyć je w niewielką spiżarnię o wymiarach na przykład 90 × 150 cm, taka ilość wydzielonej przestrzeni pozwoli całkiem swobodnie magazynować spore ilości zapasów lub jeżeli miejsce w naszej kuchni jest ograniczone, przeznaczyć szafę typu cargo o szerokości ok. 40 cm jako miejsce dodatkowego przechowywania żywności.
Strefa przechowywania
W tej strefie umieszczamy kuchenne akcesoria, naczynia, szklanki, pojemniki, miski, sztućce oraz niewielkie AGD, wykorzystywane podczas gotowania np. Blender kielichowy. Rozmieszczenie planujemy tak, aby było dla nas wygodne podczas codziennego użytkowania. Pamiętajmy, że szafki nad blatem mają głębokość 30-35 cm natomiast komfortowa szerokość szafki kuchennej z pojedynczymi drzwiczkami nie powinna przekraczać 60 cm, szersze szafki polecam podzielić na dwoje drzwi dla łatwiejszego otwierania.
Strefa zmywania
Strefa mokra obowiązkowo powinna być wyposażona w odpowiednio dobrany zlewozmywak o wewnętrznym wymiarze komory około 40 cm, miejsce do odłożenia i suszenia naczyń oraz zmywarkę, najlepiej w standardowym wymiarze 60 cm. Nie powinno w niej zabraknąć również koszy i pojemników do segregacji odpadów, a także miejsca przeznaczonego na składowanie detergentów, myjek i akcesoriów czyszczących używanych w kuchni.
Strefa przygotowywania
Strefa ta składa się głównie z funkcjonalnego blatu roboczego, na którym przygotowywane są potrawy poddawane następnie obróbce termicznej, dlatego niezbędny będzie także dostęp do przyborów i naczyń kuchennych potrzebnych do przygotowania posiłków takich jak deski do krojenia, noże, miski, garnki. Dla wygody użytkowania zalecam klientom zachowanie minimum 30-40 cm wolnego blatu po obu stronach urządzeń (oczywiście o ile jest to możliwe) jak zlew czy płyta grzewcza — im więcej blatu tym lepiej!
Strefa gotowania
Po uprzednim przygotowaniu części składowych posiłku przechodzimy do jednej z najważniejszych stref, jaką jest strefa gotowania, która często nazywana jest sercem kuchni. To w tej strefie skupia się głównie całe życie domowe. Dlatego bardzo ważne jest, aby obok płyty grzewczej został zaplanowany blat roboczy, który będzie służyć jako przestrzeń do serwowania potraw na przygotowanych wcześniej naczyniach. Idealnym rozwiązaniem jest zaplanowanie w bezpośrednim sąsiedztwie szafek, w których znajdą się garnki, miski, talerze czy formy do pieczenia. To również idealne miejsce na umieszczenie kuchenki mikrofalowej w zabudowie lub wolnostojącej.
Zabudowa kuchenna – podział poziomy
W zależności od potrzeb użytkowników oraz ilości dostępnego miejsca w kuchni stosujemy podział organizacyjny zabudowy meblowej.
- w szafkach zawieszonych najwyżej i jednocześnie najbliżej sufitu, do których najczęściej możemy dostać się jedynie używając podwyższenia umieszczamy akcesoria kuchenne, których używamy sporadycznie lub sezonowo np. suszarka do grzybów, które przydają się kilka razy w roku. Wysokość szafek to najczęściej 40 cm.
- na wysokości naszego wzroku powinny znaleźć się produkty, których używamy najczęściej: garnki, miski, talerze, szklanki, produkty spożywcze. Wysokość szafek zależna jest od wysokości pomieszczenia, ale najczęściej jest to 80-100 cm.
- najniżej należy ulokować produkty, które używane są nieco rzadziej niż większe garnki czy miski, a także produkty spożywcze z dłuższym terminem przydatności. Wysokość szafek pod blatem, nie wliczając cokołu to przeważnie 72 cm ale coraz częściej projektuje zabudowę do wysokości parapetu (ok 90 cm), a to oznacza wysokość szafki 75-78 cm.
Kuchnia otwarta czy zamknięta?
To pytanie, które warto zadać sobie stojąc przed wyborem projektu domu. Najważniejsze, aby wybór był zgodny z codziennym funkcjonowaniem mieszkańców.
Kuchnia otwarta jest najczęściej wybieranym rozwiązaniem przy niewielkim metrażu mieszkań i domów, pozwala na optyczne wrażenie przestrzenności pomieszczeń i lepsze doświetlenie kuchni. Dzięki zastosowaniu stołu łączącego pomieszczenia ułatwiamy podawanie posiłków, jednocześnie spędzając wspólnie czas z domownikami w drugiej części pomieszczenia. Niemniej jednak największą wadą takiego rozwiązania jest konieczność utrzymywania porządku na blatach roboczych oraz przenikanie zapachów kuchennych do otwartej części pomieszczenia.
Kuchnia zamknięta to wydzielone pomieszczenie, które jest planowane w domach oraz mieszkaniach o powierzchni pozwalającej na tego typu rozwiązanie. Największą zaletą jest tutaj komfort przygotowywania posiłków bez kontaktu z gośćmi czy domownikami, a co za tym idzie brak potrzeby utrzymania pomieszczenia w czystości bezpośrednio po przygotowaniu posiłku oraz brak przenoszenia się kuchennych zapachów do innych pomieszczeń. Wadą będzie na pewno utrudnienie w postaci wydawania posiłków i potrzeba serwowania ich na dodatkowym stole w jadalni.
Jak zaplanować kuchnię w kształcie litery L?
Najbardziej praktycznym i jednocześnie najczęściej spotykanym rozwiązaniem w polskich domach i mieszkaniach jest układ kuchni w kształcie litery L. Ten układ pozwala na ergonomiczne zagospodarowanie potrzebnego miejsca i zarazem do komfortowego poruszania się po kuchni. Jak zaplanować taką kuchnię? Pamiętajmy aby szafki narożne — górne i dolne były zbudowane w sposób pozwalający na całkowite ich wykorzystanie np. w systemie wysuwanych koszy narożnych czy głębokich półek. Aby maksymalnie wykorzystać przestrzeń kuchenną warto umieścić obie części na ścianach pozbawionych okien, dzięki temu uzyskamy największą ilość szafek ściennych. To rozwiązanie sprawdzi się tak naprawdę wszędzie tam, gdzie są dostępne dwie prostopadle ułożone do siebie płaszczyzny. Otwarta na salon kuchnia w kształcie litery L będzie pięknie eksponować ciekawe połączenia materiałów i może stać się dodatkowym elementem dodającym uroku naszemu wnętrzu. Jeżeli jednak wolelibyśmy oddzielić tę przestrzeń od części jadalnianej czy wypoczynkowej, warto zastanowić się nad zastosowaniem niewielkiej wyspy lub blatu, ewentualnie przedzielenia pomieszczenia stołem jadalnianym z krzesłami, który również może pełnić funkcję dodatkowego blatu roboczego.
Jak zaplanować kuchnię w kształcie litery U?
Kuchnia w kształcie litery U czyli tzw. “podkówka” to tak naprawdę dwa przeciwległe ciągi szafek połączone krótszym bokiem. Taki układ daje przede wszystkim ogromny komfort w użytkowaniu i mnóstwo miejsca do przygotowywania posiłków oraz przechowywania. Pomimo dużej ilości blatu roboczego i szafek kuchennych nie zapominajmy o maksymalnym wykorzystaniu rogów, ponieważ kuchnia w tym kształcie posiada ich aż dwa i każdy z nich ma potencjał! Jeżeli zaplanujemy układ kuchni zgodnie z prawidłowym podziałem stref kuchennych, to gwarantujemy sobie doskonale ergonomiczną kuchnię w, której gotowanie to przyjemność. W zależności od układu pomieszczenia kuchnia w kształcie litery U może zajmować całe osobne pomieszczenie z oknem lub bez i właśnie na to warto zwrócić uwagę podczas projektowania oświetlenia kuchennego, lepiej zaprojektować kilka punktów świetlnych na całej długości pomieszczenia lub wybrać efektowne listwy z ruchomymi reflektorami. Aby kuchnia nie powodowała efektu klaustrofobii, możemy zrezygnować z szafek wiszących na jednej ścianie i zastąpić je np. ażurowymi półkami. Należy pamiętać, że komfortowa odległość pomiędzy przeciwległymi blatami roboczymi powinna wynosić minimum 90 cm, a najlepiej około 120 cm ale oczywiście, nie zawsze jest możliwe zachowanie takich odległości. Kuchnia może występować także w formacie otwartym na salon, gdzie jeden bok kuchni bez szafek górnych jest otwarty na pomieszczenie. Dzięki takiemu rozwiązaniu otrzymujemy lepsze doświetlenie kuchni, nadal pozostawiając wrażenie osobnego pomieszczenia.
